انواع بیماریها در یک نگاه

انواع بیماریها در یک نگاه:

نیوکاسل:

طبقه بندی عامل این بیماری :خانواده ویروس :Paramyxo Viridae,Genus Rubula Virus دما : عامل این بیماری در مدت سی دقیقه در دمای شصت درجه سانتی گراد و در مدت زمان سه ساعت در پنجاه و شش درجه سانتی گراد غیر ٿعال میشود .PH: عامل این بیماری در PH اسیدی توانایی مقاومت ندارد و غیر ٿعال میشود .عامل این بیماری همچنین در موادی مانند ٿرمالین و ٿنول ها غیر ٿعال میشود .لازم به ذکر است که عامل این بیماری برای مدت زمان نسبتا طولانی در دماهای بالا بخصوص در مدٿوع زنده می ماند .

همه گیر شناسی :میزبانان :

• بسیاری از گونه های پرندگان ( هم وحشی و هم اهلی ).• مرغها آسیب پذیرترین و مستعد ترین پرندگان در برابر این بیماری هستند و اردک و بوقلمون کمترین آسیب پذیری را در برابر این بیماری دارند .• یک نوع از عوامل انتقال این نوع بیماری در برخی از پرندگان وحشی یاٿت میشود .بایستی به این مورد توجه کرد که میزان مرگ و میر در دوران این بیماری در میان بسیاری از پرندگان به کشش ویروس بستگی دارد .

اشاعه :

• ارتباط مستقیم با ترشحات و بخصوص مدٿوع پرندگان درگیر با بیماری .• غذای آلوده .• آب آلوده .• وسایل آلوده .• محیط و محوطه آلوده .• لباسهای آلوده اٿراد مرتبط با پرندگان .• و......منابع ویروس :• ترشحات چرکین از دستگاه تنٿسی .• مدٿوع آلوده .• تمامی قسمتهای لاشه پرنده بیمار .ویروس این بیماری در خلال دوران بیماری و در دوره ایی محدود و در طول دوران نقاهت میتواند پخش شود .همچنین برخی از پرندگان قادر هستند که ویروس نیوکاسل را برای مدت یکسال با خود حمل کرده و در محیط پخش کنند .

نحوه بروز بیماری :

بیماری نیوکاسل در بسیاری از کشورهای جهان ، بومی و خاص همان مناطق میباشد . برخی از کشورهای اروپایی نیز برای سالهای دراز عاری از این بیماری کشنده و ویروس هولناک بودند .دوره بروز این بیماری با توجه به نوع آن بین چهار تا شش روز میباشد .

ضایعات کلینیکی :

نشانه های تنٿسی و عصبی :• سرٿه کردن و نٿس نٿس زدن .• بالهای اٿتاده و آویزان .• پاهای کشیده .• پیچیدگی سر و گردن .• اٿسردگی و عدم انجام ٿعالیتهای عادی .• ٿلج شدن کامل پرنده .• تخم مرغهای پرندگان آلوده ، پوسته های زبر و یا نازک دارند و همچنین آلبومین آنها میتواند حالت آبکی داشته باشد .• تولید تخم مرغ کم شده و در برخی مواقع نیز تولید قطع میشود .• مدٿوع پرندگان مبتلا اسهالی بوده و سبز رنگ است .• همچنین تورم در باٿتهای اطراٿ چشم و گردن پرندگان درگیر با این بیماری دیده میشود .میزان مرگ و میر:

میزان مرگ و میر در دوران این بیماری به عوامل زیر بستگی دارد :

• میزان کشندگی ویروس مورد نظر .• کشش ویروس .• چگونگی پاسخ دادن به ایمنی واکسن .• وضعیت محیطی .• وضعیت گله .

ضایعات :

پرندگان زیادی را بایستی مورد آزمایش قرار داد تا ضایعات خاصی را در یک جمعیت مورد توجه قرار داد .تشخیص این بیماری را بایستی تا پس از جداسازی ویروس و شناسایی کامل آن به تعویق انداخت .

ضایعاتی که در این بیماری ممکن است یاٿت شود عبارتند از :

• دیده شدن پرخونی و در برخی از مواقع خونریزی در مخاط نای .• ادم ، خونریزی و یا نکروزیز و التهاب در باٿتهای لنٿاوی و یا موکوس دیواره روده .• ادم ، خونریزی و یا حتی از بین رٿتن و ٿساد تخمدانها .• ادم در اطراٿ باٿتهای پیش از نای در گردن و بخصوص در محل ورودی نای .این بیماری ممکن است که با برخی از بیماریها اشتباه گرٿته شود . این بیماریها عبارتند از :• Fowl Cholera .• Avian Influenza .• Laryngotracheitis .• Fowl Pox ( Diphteritic Form ).• Psittacosis ( Chlamydiosis ) (Psittacosis Birds ).• Mycoplasmosis .• Infectious Bronchitis .• Pacheco’s Parrot Disease (Psittacosis Birds ).همچنین ممکن است به اشتباه برخی از اختلالات مدیریتی مانند ٿقر آب ، غذا یا هوا تشخیص داده شود .

تشخیص در لابراتوار :روال انجام این کار :

شناسایی عامل بیماری :گرٿتن آزمایش بوسیله واکسیناسیون جنین جوجه های نه تا یازده روزه در درون تخم مرغ توسط :• آزمایش ٿعالیت Haemagglutination .• جلوگیری از ٿعالیت Haemagglutination بوسیله آنتی سرم اختصاصی ویروس نیوکاسل .برآوردهای پاتوژنسیتی :• آزمایش نشان گذاری در ٿیبروبلاست جنین کشت داده شده .• برآورد میانگین زمان مرگ در جنین جوجه .• ( ICPI ) در جوجه های یکروزه .• (IVPI ) در جوجه های شش هٿته ایی .

آزمایشهای سرولوژیک :

• Elisa ..• نمونه خون .• نمونه سرم .نمونه گیری :

نمونه های لازم برای تشخیص این بیماری از کلوآک ، نای یا مدٿوع پرندگان زنده گرٿته میشود . همچنین میتوان نمونه گیری از مدٿوع و یا ارگانهای مشترک پرندگان مرده را صورت داد .پیشگیری و کنترل :باید توجه کرد که این بیماری متاسٿانه هیچگونه درمانی ندارد .

اقدامات بهداشتی :

• جداسازی مطلق و شدید در هنگام بروز این بیماری( Isolation ) .• نابودی تمامی پرندگان مبتلا و همچنین پرندگانی که در معرض ارتباط مستقیم با این بیماری قرار داشته اند .• ضدعٿونی کامل و دقیق محوطه های درگیر و غیر درگیر .• انهدام درس و صحیح لاشه ها .• کنترل میزان آٿتها در گله .• پرهیز و اجتناب از تماس با پرندگانی که وضعیت سلامتی مشخصی ندارند .• کنترل میزان رٿت و آمد اٿراد .• بهتر است که تمامی طیور موجود در ٿارم همسن باشند .

اقدامات درمانی :

واکسیناسیون با واکسنهای امولوسیون روغنی و همچنین واکسنهای زنده میتواند بصورت چشمگیری سبب کاهش تلٿات در گله های طیور بشود .واکسن B1 زنده و لاتوسا بایستی در آب آشامیدنی محلول شود و یا بصورت اسپری دانه درشت استٿاده شود . این واکسنها را گاهی نیز در داخل بینی استٿاده می کنند .جوجه های سالم بایستی هرچه زودتر بین روزهای یکم تا چهارم زندگی واکسینه بشوند ، ولی تاخیر در واکسیناسیون اثرات واکسن را در هٿته های دوم یا سوم کاهش می دهد .برخی از عٿونتها مانند مایکوپلاسما ممکن است واکنش واکسن را شدیدتر کند . در این موارد میتوان از واکسنهای با ویروس کشته شده استٿاده کرد .

بیماری مارک
با اینكه بیش از ۸۵ سال از اولین گزارش بیماری مارك می گذرد. هنوز این بیماری از جمله مشكلات صنعت مرغداری در اغلب كشورها می باشد. این بیماری تمام ماكیان را مبتلا می سازد و عامل ویروسی دارد. از ویژگی های این بیماری فلج پاها و بال ها است كه در شكل حاد بیماری همراه با تومور غدد تناسلی، ماهیچه ها، پوست و سایر اندام های استثنایی می باشد. عفونت در این بیماری در چند هفته اول زندگی از راه دستگاه تنفس كه تنها راه انتقال بیماری است ایجاد می شود. ویروس بیماری در اندام هایی مثل طحال و تیموس منتشر می گردد كه موجب تضعیف سیستم ایمنی پرنده می گردد كه این امر عواقب جدی به همراه دارد كه از خود عوارض بیماری مارك مهمتر می باشد. زیرا موجب افزایش حساسیت به بیماری های دیگر و عمل نكردن واكسن های بعدی خواهد شد. ویروس این بیماری در شرایط خشك ماهها زنده می ماند و دمای زیر صفر را به خوبی تحمل می كند این ویروس تقریباً در تمام دوره زندگی پرندگانی كه پس از ابتلا به بیماری جان سالم بدر برده اند و همچنین از پرندگان واكسینه شده از راه اپی تلیوم فولیكولهای پر دفع می شود. عمده ترین روش انتقال این ویروس از طریق هوا می باشد. البته لازم به ذكر است كه ویروس بیماری مارك از طریق تخم مرغ منتقل نمی شود. ▪ بروز این بیماری به اشكال مقتضی ممكن است ظاهر شود از آن جمله است: ا‌لف) شكل كلاسیك بیماری: در این شكل، بیماری در ۲ تا۴ ماهگی بروز می كند و با فلج نامتقارن مشخص می شود به صورتی كه یكی از پاها به طرف جلو كشیده و پای دیگر در زیر بدن نگه داشته می شود. گهگاهی هم اعصاب گردنی درگیر می شوند در این حالت مرغ گردن خود را كشیده و سیخ نگه می دارد. درگیری اعصاب ناحیه سینه و دستگاه تنفس منجر به ظهور نشانه های تنفسی و درگیری اعصاب دستگاه گوارش منجر به ظهور نشانه های تنفسی و درگیری اعصاب دستگاه گوارش منجر به بروز انباشتگی چینه دان، اسهال و از دست دادن وزن می شود. تلفات در این شكل از بیماری متغیر است ولی به ندرت از ۱۰ تا ۱۵% تجاوز می كند. ب) فلج زود گذر: در این شكل بیماری فلج ناگهانی بخصوص در ناحیه پاها و گردن ظاهر می شود. بیماری در حدود سن ۵ هفتگی ظاهر می شود و به ندرت در مرغ های مسن و بالغ دیده می شود.ج) شكل چشمی: بیماری فقط در پرندگان بالغ بروز می كند. عنبیه كه معمولاً رنگ نارنجی روشن دارد به رنگ خاكستری درمی آید. مردمك ها شكل بی قاعده پیدا می كند، پرنده كور می شود ولی در صورتی كه آب و دان در دسترس پرنده قرار گیرد و قادر به پیدا كردن آنها باشد نمی میرد. د) شكل حاد بیماری: این شكل بیماری در سنین پایین نیز می تواند بروز كند ولی اكثراً در سنین ۱۰ تا ۲۰ هفتگی مشاهده می شود و در بعضی اوقات تا سن ۵۰ الی ۶۰ هفتگی هم بیماری ادامه پیدا می كند. این شكل بیماری در حال حاضر معمول ترین شكل بیماری است كه با تلفات بالا تا حدود ۳۰% حتی در گله های واكسینه شده همراه است. تلفات ممكن است تا ۸۰% برسد. در این شكل از بیماری پرنده رنگ پریده وپژمرده به نظر می رسد و وزن از دست می دهد و بعد ازچند هفته تلف می شود. در گله آلوده به این شكل بیماری معمولاً درصد تولید ۵% پایین ترازحد استاندارد است. در این شكل از بیماری خیلی از پرندگان بدون نشانه و به طور ناگهانی می میرند در حالی كه تعدادی دیگر قبل از مرگ كسل به نظر می رسند و یاممكن است نشانه ها قدمی شبیه شكل كلاسیك از خود نشان دهند. پیش گیری و كنترل بیماری از طریق واكسیناسیون جوجه های یكروزه بهترین روش پیشگیری است. معلوم گردیده كه واكسن مارك تنها از بروز تومورها و فلجی بیماری مارك پیش گیری نموده و نمی تواند از مبتلا شدن پرندگان به ویروس مارك جلوگیری نماید. بنابراین رعایت معیارهای بهداشتی از طریق مدیریت خوب و در نتیجه در تماس قار نگرفتن طیور با ویروس از اهمیت ویژه ای در جلوگیری از بیماری برخوردار است. رعایت مسائل تهویه برای دور كردن ذرات پرآلوده به ویروس در محیط جایگاه نیز در این زمینه قابل ذكر است.

بيماري آسم:

علائم: اين بيماري تمامي علايم بيماري سرماخوردگي را دارد به اضافه تنفس سخت با دهان باز .گاهي نيز تنفس پرنده همراه با صدا مي باشد.درمان: دو قطره يد خوراكي را در 28 گرم آب نوشيدني حل كرده و روزي سه مرتبه از آن به پرنده داده شود. جاي پرنده بايد گرم باشد. ميتوان كمي بخار اكاليپتوس نيز در محل اتاق پرنده استفاده نمود اما اين بخار نبايد زياد باشد زيرا موجب خفگي پرنده خواهد شد. اين درمان بايد تا بهبودي كامل پرنده ادامه يابد . با افزايش آثار بهبودي بايد درمان نيز با فاصله انجام شود. تغذيه پرنده نيز بايد مقوي باشد.
عفونت استرپتوکوکی ( streptococcus infections )
عامل آن باکتری استرپتوکوکوس می باشد و در همه جا حتی گرد و غبار موجود در هوا نيز وجود دارد و معمولا در مواقعی که عفونتهای ويروسی و يا ساير بيماری ها پرنده را ضعيف کند بعنوان يک ميکروب فرصت طلب موجب بيماری ميگردد . اکثرا در طول دوران جنينی و یا ده روز اول پس از خروج جوجه از تخم موجب تلفات می گردد. به ندرت نيز در پرندگان مسن تر ايجاد بيماری می کند در بين پرندگان و پستانداران مشترک می باشد ولی به طور کلی در پرندگان اهميت کمتری دارد . علائم بيماری متفاوت بوده و عوارض مختلفی ايجاد می کند . مثل آبسه های پوستی - زخمهای چرکی - آندوکارديت وجتاتيو بر روی دريچه های قلب - تورم مفاصل - لنگش و بالاخره آبسه کف پايی . گاهی ميکروب وارد خون شده و در طی يک يا دو روز موجب مرگ سريع همراه با عوارضی همچون افزايش تعداد تنفس در ساعات پايانی عمر پرنده - پف کردن - اسهال و بستن چشم ها می شود . در کبوتر ممکن است تلفات خيلی زياد باشد . بعضی وقت ها پرنده دچار عوارض عصبی و افزايش تحرک می شود و به نظر هيجان زده می آید , به طوری که خودش را به اطراف زده و در اثر جراحات بوجود آمده و يا ضربه و خونريزی داخلی تلف می گردد .

ليستريوز( listeriosis )
اين بيماری دراثر باکتريی بنام ليستريامونوسيتوژنز بوجود آمده و در بسياری از انواع پرندگان و پستانداران ايجاد عوارض می کند . ولی در بين پرندگان , کبوتر نسبت به اين بيماری حساس تر است . انسان نيز نسبت به اين باکتری حساس بوده و گاهی دچار مننژيت می شود . معمولا باکتری از راه دهان وارد بدن شده و بيماريزا می گردد . خوشبختانه نسبت به انواع ضدعفونی کننده های رايج حساس می باشد و به سرعت از بين می رود . اين بيماری در شکل حاد موجب تلف شدن پرنده ظرف مدت يک تا دو روز می شود . در مواقعی که دوره بيماری طولانی تر می شود , عوارض عصبی مانند لرزش و پيچش گردن و فلجی نيز بروز می کند .
بيماری اريزيپلاس ( erysiplas )
اين بيماری در اثر باکتريی به نام اريزيپاوتريکس ايجاد می شود .خوک و بوقلمون حساس ترين حيوانات نسبت به اين باکتری می باشند ولی در کبوتر نيز اين بيماری مشاهده می شود . در انسان نيز گاهی اين باکتری در اثر ورود از راه زخم های پوستی موجب واکنشهای موضعی می شود . جوندگانی مثل موش يا حشرات گزنده نيز می توانند عامل بيماری را منتقل کنند . معمولا باکتری به طور آزاد در خاک مرطوب و يا آب های راکد کم عمق وجود داشته ئ تکثير پيدا می کند . در مجموع اين بيماری برای کبوتر خطر جدی ندارد و راه انتقال آن از طريق دهان است . معمولا علائم بيماری شامل بی اشتهايی - کز کردن - ضعف و اسهال سبز متمايل به زرد می باشد که خيلی سريع منتهی به مرگ می شود .

بيماری های مايکوپلاسمايی ( mycoplasmosis )
عامل آن مايکوپلاسما می باشد که از نظر طبقه بندی پست تر از باکتری ها قرار می گيرد و فاقد ديواره سلولی بوده ولی در روی برخی از محيط های کشت آزمايشگاهی رشد می کند . در مقابل ضدعفونی کننده ها ی مختلف و خشکی محيط بسيار حساس بوده و ظرف چند ساعت در محيط خارج از بدن موجود زنده از بين می رود . بدين خاطر برای انتقال اين بيماری نياز به تماس نزديک بين پرنده آلوده با پرنده حساس می باشد . این ميکروب از طريق تخم نيز منتقل شده و در بين آنها ايجاد مرگ و مير می کند . معمولا برای بيماريزا شدن نياز به عوامل مستعد کننده ای مثل ساير ويروس ها و باکتری ها دارد . علائم بيماری شامل مشکلات تنفسی - خرخر کردن - آبريزش از چشم و بينی تورم مزمن ملتحمه چشم و سينوس تحت چشمی و مفاصل می باشد .در جوجه ها نيز موجب افزايش مرگ و مير می گردد .
بيماري درد چشم:

اين بيماري مسري مي باشد و بايد پرنده بيمار را از ساير پرندگان جدا كرد. چشم درد ميتواند به علت سرماخوردگي و يا تماس چشم پرنده با چوب نشيمن كثيف يا چيزهاي آلوده و يا به علت يك بي نظمي داخلي و وجود عفونت در خود چشم بوجود آمده باشد و نبايد نسبت به آن بي اعتنا بود.علايم: جراحات پلك ها ، خارج شدن مايع و قي از چشمها ، پلك هاي بهم چسبيده.علل بيماري: جريان هوا ، اتاق پر دود ، ميكروبمداواي بيماري: استفاده از قطره هاي شستشو دهنده چشم مانند : آب بور ، محلول بابونه و پمادهاي آنتي بيوتيكروش ديگر اينكه چشم پرنده را با استيد بوريكي كه براي چشم انسان تهيه كرده اند بشوييد سپس محلول 10% آرژيرول به داخل چشم بريزيد اين محلول بايد تازه و مطمئن باشد . ميتوان به جاي آن نيز يك قطره روغن كرچك به چشم پرنده بريزيد كه جانشين خوبي براي آرژيرول مي باشد.روش ديگر : ابتدا چشم کبوتر را با يك قطعه پنبه استريل آغشته به اسيد بوريك شست و شو داده سپس روغن پنسيلين مخصوص چشم را به چشم پرنده بماليد. اين كار چند روز بايد ادامه يابد. عفونت روده:علايم : پاشيده شدن فضله به بيرون در حاليكه به رنگ سبز مي باشد .مداواي بيماري: گرما ي محيط نگهداري پرنده بيمار بين 30 تا 32 درجه باشد. تاباندن نور مادون قرمز ، استفاده از چاي معمولي ، ذغال پرنده . در صورت وجود زخم هاي ويروسي ، استفاده از انتي بيوتيك ها يا سولفوناميد مؤثر است.

اسهال:

علايم: فضله آبكي ، كثيف بودن اطراف مخرج ، كم اشتهايي و بي تفاوتي نسبت به محيط اطراف.علل بيماري: ترس و هيجان ، جريانات متغيير هوا ، تغييرات شديد دما ، خوراك فاسد.همچنين مصرف غذاهاي مانده و كثيف توسط پرنده مي باشد مانند دانه هاي كپك زده و مانده. آب كثيف و سبزيهاي ترشيده يا مرطوب.
بيماري كوكسيدين:
علايم بيماري: سستي ، كم اشتهايي ، اسهال علل بيماري : اين بيماري ويروسي مي باشد. قدرت تكثير اين ويروس در تابستهاي گرم و مرطوب در محل نگهداري پرنده كه نظافت در آن رعايت نشود ، زياد است. وجود اين ويروس را با آزمايش فضله پرنده ميتوان دريافت.مداواي بيماري: اضافه كردن سولفوناميد يا فوراسوليدون به آب آشاميدني پرنده بيمار.گرفتگي مجراي تخم گذاري پرنده:علايم: کبوتر ماده با پرهاي پف كرده بي تحرك مي ماند و معمولا پس از چند ساعت تلف خواهد شد.علل : احتمالا پرنده قادر به دفع تخم آماده از مخرج نمي باشد. ماده هاي جوان اغلب دچار اين ناراحتي مي شوند. در بعضي مواقع نيز پوسته تخم تشكسل نشده و موجب اين عارضه مي شود.مداواي بيماري: ماليدن يك قطره خوراكي مايع در داخل و اطراف مخرج و گرم نگهداشتن پرنده. ماساژ نرم و با احتياط اطراف مخرج. توجه: هيچگاه نبايد پوسته تخم را به طرف داخل بدن پرنده فشار داد.

عفونت استافيلوکوکی ( staphylococcus infection )
مهمترين گونه بيماريزای اين باکتری استافيلوکوکوس اورئوس می باشد. باکتری های موجود در اين خانواده درهمه جا از جمله گرد و غبار موجود در هوا پراکنده هستند . اکثر پرندگان سالم نيز در سطح پوست يا مخاط دستگاه تنفس يا گوارش يافت می شود و بعنوان يک باکتری عفونت زای فرصت طلب مطرح می باشد که در شرايط مستعد بيماريزا می گردد . جراهات پوستی و استرسهای طولانی از عمده ترين عللی است که باکتری را بيماری زا می کند . اين ميکروب نسبت به خشکی محيط مفاوم بوده و بدين ترتيب مدتها می تواند خارج از بدن موجود زنده بطور فعال باقی بماند . معمولا بيماری بطور انفرادی بروز کرده و بندرت همه گير می شود . بسته به شرايط مختلف علائم بيماری بسيار متفاوت می باشد يکی از بزرگترين مشکلاتی که اين ميکروب ايجاد می کند افزايش تلفات جوجه ها در هنگام خروج از تخم و يا چند روز بعد از آن می باشد که معمولا در اثر عدم پاکيزگی لانه ها و يا استفاده نا صحيح و بی رويه آنتی بيوتيکهای مختلف در کبوتر ماده ( بعنوان پيشگيری کننده از بيماری های مختلف ) رخ می دهد . در این حالت عدم جذب کيسه زرده و يا تورم ناحيه ناف ديده خواهد شد .حالت ديگر ناشی از ورود باکتری به خون می باشد که موجب خمودگی - بی اشتهايی - ژوليدگی پرها و پف کردن و در نهايت مرگ می شود .گاهی افتادن بند های انگشتان پا و يا ناخن آنها بعلت عفونت به اين باکتری می باشد . برخی مواقع عوارض عصبی از جمله لرز - برگشتن سر به طرف عقب و تشنج نيز قبل از مرگ ديده می شود . در حالاتی که عفونت از طريق خون و یا زخم پوستی به مفاصل برسد مومجب تورم و تجمع چرک فيبرينی در آنها شده و در مراحل پيش رفته موجب عفونت استخوان ها نيز می گردد . مواقعی که عوامل مستعد کننده و يا زخمهای پوستی حضور داشتته باشند اين باکتری موجب تورم جلد همراه با چرک می شود و در ناحيه کف پا ايجاد آبسه کرده و سبب پادرد و لنگش می گردد .

يبوست:

علايم : در اين بيماري پرنده با پرهاي پف كرده به گونه اي بي تفاوت در قفس مي نشيند و سعي در دفع فضله مي كند بدون آن كه نتيجه اي بگيرد. پرنده رفتاري شبيه به بيماري گرفتگي مجراي تخم گذاري از خود نشان مي دهد. از ديگر علائم ميتوان به كمي اشتها ، سستي و بيحالي و دفع فضولات با زحمت زياد همراه با تكان دادن خود و وجود رنگ سياه در فضولات پرنده و خشك بودن آن اشاره كرد.علل بيماري: مصرف خوراك مانده و تغذيه از اشياء غير مجازمداواي بيماري : ماليدن روغن خوراكي مايع به مخرج پرنده . چكاندن يك قطره روغن كرچك يا روغن پارافين مايع در منقار پرنده .
بيماری تورم عفونی پيش معده ( infections proventriculitis )
اين بيماری در اثر باکتری درشتی به نام مگا باکتر که به خانواده لاکتو باسيلاسه تعلق دارد بوجود می آيد و در کبوتر - فينچ - مرغ عشق و برخی طوطی های کوچک ديده شده است . بيشتر مواقع اين باکتری در طول دوران توليد مثل و پرورش جوجه ها مسئله ساز می شود ولی تقريبا هميشه با يک عامل مستعد کننده مثل تراکم زياد يا سوء تغذيه همراه است . تنها نشانه بيماری از دست دادن تدريجی و بسيار آهسته وزن بدن است بطوری که طی مدت دوازده تا هجده ماه پرنده را از پا در می آورد عامل بيماری از طريق فضولات در محيط پخش می شود و از راه خوراکی سايرپرنده ها را مبتلا می کند . در کالبد گشايی زخم يا تورم پيش معده در ناحيه اتصال آن با سنگدان قابل مشاهده است که می تواند همراه يا بدون خونريزی باشد .

تنفس صدا دار:

اين بيماري به دو علت بوجود مي آيد: 1- تغييرات شديد و ناگهاني دما 2- تغذيه از دانه هاي كثيف و آلوده به گرد و فضولات خود يا کبوتر هاي ديگر.علامت اين بيماري تنفس با صدا و با منقار نيمه باز است . در عين حال نفس بريده بريده مي باشد.درمان: استفاده از شربتهاي سينه و داروهاي ضد سرفه و مخلوط كردن يك قاشق چايخوري الكل طبي رقيق با دو قطره گليسيرين در آب آشاميدني پرنده .و يا حل كردن يك قرص قابل حل 50 ميليگرمي ترامايسين در يك فنجان آب و ريختن آن در جاي آب پرنده است. اين محلول براي برونشيت ، سرما خوردگي و اسهال پرنده نيز مفيد است.
عفونت با باکتری ای کولای ( e.coli infection )
عامل اين بيماری اشرشياکولای است و بين بسياری از گونه های پرندگان مشترک بوده و باعث بيماری ميشود . برخی از انواع آن قدرت بيماريزايی شديدی دارند و ساير انواع آن در تحت شرايط خاص مانند همراه شدن با شاير بيماريهای ويروسی و باکتريايی و يا شرايط بد نگهداری همراه با استرس های زياد بيماريزا می گردند .علائم بيماری بسته به حاد بودن و يا تحت حاد بودن بيماری متفاوت است . در صورتی که باکتری وارد خون شود , موجب کز کردن پرنده و مرگ سريع او می گردد ولی اگر باکتری در اندامهای مختلف جايگزين شود موجب عوارض متفاوتی می گردد . گاهی اوقات وارد دستگاه تنفس شده و عوارض تنفسی می دهد که معمولا ناشی از تهويه بد محل نگهداری پرنده و گرد و خاک زياد می باشد اگر در مفاصل موضعی شود تورم مفصل و پادرد ايجاد می کند . در صورتی که وارد مجرای تخم شود موجب چسبندگی تخم و عفونت مجرا و نهايت مرگ می شود در دستگاه گوارش اسهال ايجاد می کند . در جوجه ها يا موجب تلفات قبل از خروج تخم می شود و يا جوجه به دنيا آمده ضعيف و کوچک بوده , دچار اسهال شده و بزودی تلف می گردد .
سرماخوردگي:

علايم: پف كردن ، لرز ، عطسه ، نفسهاي تند و گاهي نيز يك قطعه سفيد و شفاف از بيني پرنده سرازير مي شود. اين بيماري در بعضي از کبوترها با اسهال سفيد نيز همراه است. اين بيماري را نبايد با آسم اشتباه كرد.درمان : استفاده از غذاهاي مقوي ، جلوگيري از كوران و تغييرات دما در محل نگهداري کبوتر بيمار.يك قاشق مربا خوري از سولفات دومنيزي در نيم ليتر آب حل كرده و بجاي آب تا مدت 24 ساعت به کبوتر بدهيد.يك قاشق چايخوري روغن اكاليپتوس در يك فنجان آب جوش ريخته در جلوي سوراخ قفس نگهداريد بطوري كه پرنده از بخار متصاعد شده استنشاق نمايد ولي اين كار نبايد زياد باشد زيرا ممكن است موجب خفگي پرنده شود. پس از 24 ساعت آب اشاميدني مسهل دار پرنده را برداريد و بجاي آن آب آشاميدني كه در آن يك قرص 50 ميليگرمي ترامايسين حل شده ، بگذاريد.

غده يا ورم جلدي(طعمه) :

ورم زير جلدي در کبوتر به علت مسدود شدن يكي از روزنه هاي ترشحات طبيعي بدن اتفاق مي افتد. اين روزنه ها كه كارشان بيرون دادن بعضي از ترشحات طبيعي و داخلي بدن پرنده است گاهي بسته شده و ترشحات راهي به بيرون نخواهند يافت در نتيجه در زير پوست پرنده جمع شده و بتدريج تراكم اين ماده زياد شده و تشكيل توموري را در بدن کبوتر ميدهد.درمان: همين كه تومور كاملا رشد كرده و بزرگ شد و پوست روي آن كشيده و نازك گرديد موقع آن رسيده كه آنرا از زير پوست درآورند. پوست نازك شده را با يك تيغ تيز و استريل شده بشكافيد و ماده پنيري شكل داخل آن را بيرون بياوريد . سپس به سر يك چوب خلال دندان پنبه استريلي بپيچيد و زخم ايجاد شده را با آب استريل با دقت بشوييد. بعد از آن پرنده را در قفس و مكاني راحت و بي سر و صدا قرار دهيد و اطراف قفس را با پارچه اي بپوشانيد تا از جست و خيز و فعاليتهاي اضافي پرنده جلوگيري شود.